معرفی کوه دنا

کوه دنا

کوه دنا ، بلندترین کوه و بزرگترین چین خوردگی رشته کوه بزرگ زاگرس محسوب شده و دارای خط الراسی به طول تقریبا 90 کیلومتر است و بین سه استان کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان و فارس واقع شده است.این رشته کوه زیبا دارای 49 قله بالای 4000 متر میباشد. دنا با بزرگترین مجموعه قله های 4000 متر در ایران همچون گوهری بی همتا در میان رشته کوههای ایران می درخشد. در مورد دنا يه اشتباه عاميانه وجود داره، دنا يه قله نيست بلکه يه رشته کوه است.

کوه دنا از شمال غربی تا جنوب شرقی کشیده شده است که به سه رشته اصلی و یک رشته فرعی عمودی توسط سه گردنه، بیژن، مورگل غربی و پوتک تقسیم میگردد.

رشته مرکزی کوه دنا

از گردنه بیژن به ارتفاع 3200 متر تا گردنه مورگل غربی به ارتفاع 4100 متر ادامه دارد و دارای 18 قله بالای4000 متر است، بلندترین قله رشته دنا و همچنین رشته بزرگ زاگرس قله قاش مستان یا بیژن 3 است. قلل دیگر این رشته از گردنه بیژن به ترتیب عبارتند از: بَرد آتش، سی چان 1 ، 2 و 3 ، حوض دال، کرَ سُمی شرقی، کَر سُمی غربی، تنگه  راه (حرا)، بیژن 1 (ماش)، کپیری، بیژن 2 (برج آسمانی)، قِزِل قُله، هِرم، کیخسرو، بن رو، بیژن 3 (قاش مستان) ، قبله، مورگل، مورگل غربی (پازنک) ، مورگل شمالی

در جناح مركزي دنا ، قله مورگل نيز از محور روستاي كرمي در كنار جاده ياسوج ، ميمند مي‌توان در مسير رودخانه كره تا نومون اول رسيد و از مسير تنگ زولدون از ديواره زير قله صعود كرد و ابتداء به قله کل گردل رسيد و سپس به سمت شرق و از روي خط الرأس‌ اصلي حركت نمود و به قله مورگل (دومين قله دنا) به ارتفاع 4425 متر رسيد. از ديگر قله‌هايي كه در جبهة مركزي قرار دارند و از جنوب و از مبدأ سي‌سخت مي‌توان به آنها صعود كرد سي‌چاني و برد آتش هستند كه از دو مسير گردنه بيژن و دره‌سي چاني قابل دسترسي اند كه در مدت يك روز مي توان به آنها صعود كرد.

بلندترین قله دنا

بهترین و نزدیکترین راه صعود این بلندترین قله ، که پس از حوض دال بیشترین آمار نفرات صعودکننده را داراست، روستای خفر از جبهه شمالی میباشد.

وجه تسمیه نام بیژن 3 ، افسانه معروف شاهنامه فردوسی است و معنی نام قاش مستان برگرفته از فرهنگ غنی عشایر ترک می باشد. بسیار جالب است که با توجه به وجود شکاف و قاش انتهای قله نامگذاری شده است (قاش یا قاچ به معنی شکاف و چاک است) و گویند که بز و کل های منطقه در فصل جفتگیری و مست شدن به این شکاف می آیند و به همین روی این قله قاش مستان نام گرفته است.

سابقه اولین صعود این قله به سال 1333 توسط پیشکسوت کوهنوردی ایران آقای جلیل کتیبه ای برمیگردد، که شرح آن در مجله کوه آمده است.

غار و چشمه و رودخانه هاي رشته كوه دنا

كوه دنا سه غار دنگزلو، نول، غار يخ و چشمه‌هاي زيادي دارد كه از جمله‌ي آن‌ها به چشمه‌ي ميشي، شرنيك و اسپيد به‌عنوان مهم‌ترين چشمه‌هاي آن مي‌توان اشاره كرد. از میان رودخانه‌هایی که از این قله سرچشمه می‌گیرند می‌توان از ریگان، ماربر، میریان، کوه گل، سریس، تیزاب و دزکرد نام برد.

حيات وحش رشته كوه دنا

حيات وحش اين منطقه نيز در گذشته غني بوده و تنوع وحوش در كليه‌ي مناطق دنا كاملا مشهود بوده است.

خرس‌هاي قهوه أي بزرگ ، كبك دري ، عقاب ، كركس ، هما ، پلنگ ، گرگ ، گربه وحشي به ويژه گونه سياه گوش ، سمور ، راسو ، سنجاب ايراني ، شاهين ، بحري ، كبك ، ، سنگ چشم ، كمركوهي ، چكاوك ( انواع كيسه دهان ) ، بز و پازن از گونه‌های مختلف جانوران دنا هستند. كل ، قوچ و ميش نيز در منطقه حفاظت شده دنا در حال ازدياد نسل هستند.

از جمله‌ي درختان جنگلي اين منطقه:

بلوط، ارزن، بادام وحشي، گلابي وحشي، بيد و پوشش علفي و بوته‌يي شامل گون، علف پشمكي، جو وحشي، پياز كوهي و ريحان كوهي.كوه‌هاي بلند زيباترين، تماشايي‌ترين و باهيبت‌ترين تجلي دستگاه آفرينش به‌شمار مي‌روند؛ کوه دنا و شهرستان دنا به‌دليل ارزش‌هاي متعدد، كوهستاني بودن و وجود عشاير زياد در دامنه‌هاي آن، اهميت ويژه‌اي براي مردم استان و كشور دارد. «سي سخت» در دامنه های دنا در 36 كيلومتري مركز استان مانند نگيني سبز بر دامنه‌ي این رشته كوه است كه آب و هواي بسيار مطبوع و معتدل كوهستاني دارد و در ميان كوه‌هاي سر به فلك كشيده، چشمه‌ها، آبشارها، باغ‌هاي انگور و گردو و سيب دارد.

منطقه حفاظت شده دنا یکی از غنی ترین منابع گیاهان داروئی و غیر داروئی کشور است و منطقه کهگیلویه و دامنه های زیبای کوه دنا سرشار از جاذبه های طبیعی است. هم‌چنين انگور، سيب، گردو و عسل از سوغاتي‌هاي اصلي اين شهرستان به‌شمار مي‌آيند.