یتیم خانه پرینکیپو استانبول

استانبول (به ترکی استانبولی :İstanbul) یا قسطنطنیه بزرگ ترین شهر کشور ترکیه و مرکز فرهنگی و اقتصادی آن است. این شهر در کنار تنگه بسفر و دریای مرمره قرار دارد. تنگهٔ بسفر دو قارهٔ آسیا و اروپا را از یکدیگر جدا می کند و استانبول تنها شهر بزرگ جهان است که در دو قاره قرار دارد. بندر طبیعی شاخ طلایی یا خلیج در این شهر واقع است . این کلان شهر به عنوان پایتخت فرهنگ اروپا در سال 2010 انتخاب شده است. همچنین از لحاظ تعداد گردشگران خارجی سومین شهر توریستی جهان به شمار می رود. یتیم‌خانه پرینکیپو قدیمی‌ترین سازه چوبی در اروپا  و جزوه پربازدیدترین مراکز جاذبه های تور اروپاست . این یتیم‌خانه چوبی از لحاظ مساحت، دومین سازه چوبی در جهان است. یتیم‌خانه پرینکیپو با نامِ کاملِ یتیم‌خانه ارتودوکس یونانی پرینکیپو یک عمارت چوبی تاریخی به وسعت 20٬000 متر مربع است که در جزیره بویوک آدا، یکی از 9 جزیره مجمع‌الجزایر پرنس در دریای مرمره در نزدیکی استانبول ترکیه واقع شده‌است. پرینکیپو در جزیره بویوکادای یونان واقع شده است ولی فاصله زیادی با استانبول ندارد. این ساختمان چوبی در سال 1898 ساخته شده و در حدود شصت سال از سال 1903 تا 1964 پذیرای یتیمان یونانی بوده است. یک آتش‌سوزی در سال 1980 به این سازه چوبی آسیب جدی وارد می‌کند. علاوه بر این، شرایط نامساعد آب و هوایی پرینکیپو را در آستانه تخریب و نابودی کشانده است. سازمان میراث فرهنگی اروپا، نسترا، این سازه چوبی را در لیست «7 ساختمان در آستانه فروپاشی در اروپا» قرار داده است. مرمت و حفظ این سازه تاریخی 50 میلیون یورو هزینه خواهد داشت. یتیم‌خانه ارتودوکس یونانی پرینکیپو که همچنین با نام یتیم‌خانه روم هم شناخته می‌شود در ابتدا قرار بود به کازینو و هتل مجللی تبدیل شود اما نتوانست مجوزهای لازم را به‌دست آورد و بنابراین به یتیم‌خانه تبدیل شد و به‌ مدت 60 سال یعنی تا سال 1964 به‌ این کار ادامه داد. اما درست از زمانی‌ که تعطیل شد ساختمان روبه زوال رفت و بعد از گذشت نیم‌قرن این ساختمان عظیم تاریخی که در زمینی به‌ مساحت 20 هزار مترمربع بنا شده در وضعیت دلخراشی قرار دارد. معمار فرانسوی-عثمانی الکساندر والاروی این ساختمان 6 طبقه را در سال 1898 برای شرکت راه‌آهن مسافری اروپایی «کمپانی بین‌المللی واگن‌های خواب» که واگن‌های کوپه خواب و خدمات غذایی اورینت‌اکسپرس را ارائه می‌کرد طراحی کرد و ساخت. قرار بود این ساختمان به اقامتگاه پنج‌ستاره‌ای برای مسافران اروپایی که به استانبول سفر می‌کردند و روزبه‌روز بر تعدادشان افزوده می‌شد تبدیل شود. اما سلطان عبدالحمید دوم، امپراتور عثمانی، مجوز این هتل را که می‌توانست به محلی برای قمار و فعالیت‌های غیراخلاقی مغایر با اسلام تبدیل شود صادر نکرد. به‌ این‌ترتیب، این ساختمان بزرگ به النی ظریفی، همسر یک بانکدار یونانی فروخته شد و او این بنا را به کلیسای اسقفی قسطنتینه اهدا کرد و کلیسا هم این سازه چوبی عظیم را به یتیم‌خانه تبدیل کرد. یتیم‌خانه ارتودوکس یونانی پرینکیپو بین سال‌های 1903 تا 1964 خانه حدود 5 هزار و 800 کودک یونانی بود و تنها زمانی دولت بر تعطیلی آن فشار آورد که تنش‌های سیاسی میان ترکیه و یونان بر سر جزیره مدیترانه‌ای قبرس بالا گرفته بود. در سال 1997 مالکیت این ساختمان به دولت ترکیه واگذار شد اما در سال 2010 در پی حکم دادگاه، دوباره به کلیسای اسقفی قسطنتینه بازگردانده شد. در سال 2018 سازمان «اروپای ما» و «بانک سرمایه اروپا» این یتیم‌خانه را به‌ عنوان یکی از 7 میراث فرهنگی درمعرض خطر اروپا معرفی کرد. در حال حاضر، کلیسای اسقفی قسطنتینه قصد دارد از این ساختمان تاریخی محافظت و آن را مرمت کند اما به‌ دلیل فقدان بودجه لازم و تداوم تنش‌های سیاسی میان یونان و ترکیه برسر مسائل گوناگون از جمله حفاظت از میراث یونانی و بیزانسی در استانبول، همچنان امکان مرمت این ساختمان وجود ندارد.